Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

Piraeus

Pire (yunanca: Pireas) ve civarındaki sahil haritasının çizimi ilk kez V.M. Coronelli'nin eserinde görülür (1687). Venedik'te Argonotlar Kozmografya Akademisini kuran V.M. Coronelli'nin atölyesinden çıkmış yüzlerce gravürün birçoğu Osmanlı-Venedik savaşlarında (1684-1687) Venediklilerin zaferlerini gösterir. Ancak, Coronelli haritasından önce, L.Em.S.J. Marquis de Laborde'un  eserinde de bir Pire haritası görülmektedir (1685).

Yaklaşık olarak bir asır sonra Fransız asıllı mimar D. Le Roy, Atina'nın tarihî anıtlarını devrin görsel anlayışına göre çizmek amacıyla buraya gelir ve limanın önemi dolaysıyla eserine bir de Pire haritası katar (1770). Yöre haritasının çizimi için duyulan ilgiyi Dilletanti Cemiyetinin İngiliz arkeologlarında da görürüz: R. Chandler (1776) ve tarihî anıt ölçmeleri dolaysıyla önemli bir yapıt bırakmış olan J. Stuart / N. Revett (1794). which is highly significant for its measurements of ancient monuments. Aynı devirde B. de Bocage'ın çizdiği haritalarla yayınlanan "Atlas",  Αbbé J.J. Barthélemy'nin büyük başarı görmüş eserine eşlik eder (burada görülen 1832 yeni baskısıdır). Barthélemy, roman uslubuyla yazdığı seyahatnamesinde antik yunan dünyasının panoramasını romantik bir biçimde sergiler. Eserde yer alan harita Pire'yi aşağı yukarı İ.Ö. 5. yüzyılda olduğu gibi gösterir.

Adriyatik ve İyon denizlerinde demirleme sahalarını gösteren bir harita kitabında (J.N. Bellin / 1771), Pire, eşit önemde bir yer kaplar. 19. yüzyıl başlarında ise J. Roux'nun  önemli liman rehberi ("portolan") bütün yörenin demirleme noktalarını gösteren bir harita içerir. Gezginlerden J. Tweddell, Atina ziyareti sırasında ölür ve Thision'daki İfestos (Hephaistos) tapınağında gömülür. Gezi notlarından kalanları daha sonra kardeşi yayınlar (1817). Eserde yer alan az sayıdaki tablo arasında Pire haritası da bulunur. W. Black'ın eserinde (1900) yer alan görüntüler Yunan ayaklanması döneminden elimizde bulunan az sayıda ve nadir belgeler olup Yunan tarihi için son derece önemli birer kaynak oluşturmakta.

Aynı şekilde Fransız asıllı peyzaj ressamı E. Rey'in eserinde de Pire yöresinin haritası (1867) yer alır. 19. yüzyılın sonlarına gelirken Pire yöresinin haritası artık çok gerekli bir el kitabı haline gelen gezi rehberleri için yeniden çizilir (K. Baedeker, 1894).

Pire yöresindeki sayılı arkeolojik kalıntılar 18. yüzyıldan itibaren çizilmiş yada kaydedilmişti (A. de La Mottraye, 1727; J. Stuart / N. Revett, 1794). Pire'de bulunan harabelerden ve antik mezar eşyalarından görüntüler Εd. Dodwell  (1819); S. Pomardi (1820); Εt. Rey (1867); Chr. Wordsworth  (başarılı eserinin 1882 baskısında) ve yine Chr. Wordsworth (1841) gibi gezginlerin eserlerinde görülebilir. Ed. Dodwell'in 1834 tarihli eserinde yer alan tablolar daha az bilinen arkeolojik alanlar görüntüleme bakımından nadir olup ele aldıkları konular açısından öncü bir nitelik taşımaktadır. O.M. von Stackelberg 19. yüzyıl başlarında (1834) Yunanistan'a yaptığı seyahatten sonra tarihî yer ve arkeolojik anıtları, görsel sanatlarda o sıralar doğmakta olan romantizm akımına göre aktarmayı başarır.

Betimlediği yer ve insanlar üzerinde keskin bakış ve gözlem yeteneğiyle göze çarpan H. Belle'in (1881) seyahatnamesi aynı nitelikleri taşıyan görsel malzemeyle tamamlanmaktadır. İrlanda asıllı üretken yazar J. P. Mahaffy'nin Yunanistan gezisine ilişkin eseri (1890) kusursuz nitelikte tahta baskı gravürlerle donatılmıştır. Sözkonusu gravürler esas olarak kimi düşgücü eseri olan, kimiyse fotoğraflara dayanan ve kalemle yapılmış olan çizimler kullanmaktadır. J. von Falke'ın (1887/ 2002) eserini donatan ve kusursuz nitelikte olan tahta baskı gravürler ise, antik Yunan sanatından eserler ve antik Yunanlıların özel ve kamu yaşamına ilişkin düşgücü eseri görüntüler içermektedir.

19. yüzyıl ortalarından itibaren başkent Atina'nın gelişmesiyle bağlantılı olarak Pire limanı da önemli bir ticaret ve ekonomi merkezi olur. Böylelikle hem gravür hem fotoğraflarla Pire görüntüleri de ortaya çıkar. Ayrıca Korint kanalının açılışından sonra, Doğu'dan gelip Adriyatik denizine ulaşan gemiler bu geçiti kullanmaya başladığından beri Pire daha da çok ve daha hızlı biçimde gelişir. Bu dönemden birçok ilginç görüntü Piraeus and Ports Albümünde ve A. Schweiger Lerchenfeld'in eserinde (1887) görülür. Al. Van den Brule'nin eserinde ise (1907) Pire'den fotoğraflar görülebilir. Ayrıca F.A. Stademann'ın "Panorama"sında (1841) ve A. Schweiger Lerchenfeld'in eserinde (1887) Pire'nin "Nymfeler tepesi"nden (Akropolis civarı) görüntüsü yer alır.

Albüm'de (1984) sergilenen eserler arasında, İngiltere'de yayınlanan çığır açıcı “The Illustrated London News” (1842-1885) dergisiyle “The Graphic” (1869-1885) dergisinden alınmış nadir ve çok kayda değer tahta baskı gravürler yer almaktadır. Bu gravürlerin konusu 1842-1885 yılları arasında vuku bulmuş siyasal ve toplumsal olaylar ve savaşlara ilişkin yerler ve kişilerdir.

Yazan: İoli Vingopoulo