AULDJO, John
Britanyalı yerbilimci ve sanatçı John Richardson Auldjo (1805-1886) bir tüccar ve siyasetçi ailesinden gelmekteydi. Cambridge üniversitesinde okumuş ve her Batı Avrupalı asilzadenin yapmakla yükümlü olduğu Doğu gezisine ("Grand Tour": Büyük Yolculuk) çıkmadan önce Mont Blanc dağına bir Britanyalı tarafından yapılan ilk çıkışı gerçekleştirmişti. Auldjo ayrıca antik Yunanistan'ın en önemli araştırmacılarından biri olan tanınmış arkeolog ve topoğrafacı W. Gell'in yakın dostuydu. 1830 yılından itibaren Napoli'de yaşayan Auldjo orada birçok arkeoloji meraklısı ve yunansever kişilerle tanışmış ve o devirde etkin olan Vezüv yanardağına bir çıkış yapma cürretini göstermiştir. Girit'in Lefka Ori dağlarına ve Vezüv yanardağına gerçekleştirdiği çıkışları anlattığı kitaplar büyük başarı görmüştü. Auldjo dağcılıktaki bu başarıları için ilgili kuruluşlardan onur ödülleri almıştı.
Auldjo 1833 yılında Osmanlı İmparatorluğu başkentine ve Yunan adalarına bir yolculuk yapar. Britanya elçisine refakat etmek üzere o yılın Nisan ayında yola çıkıp önce Kapri'ye uğrarlar oradan Mesini'ye, Kithira adasına, Monemvasia, Hydra adası, Egina ad., Salamina adasına uğradıktan sonra Pire'ye oradan da Atina'ya ulaşırlar. Atina'da arkeolojik anıtları ve Tweddell'in Thissio'daki mezarını ziyaret eder, bir süre buradaki Bavaryalı kraliyet ortamında ve Atina toplumu içinde yaşadıktan sonra gine gemiyle Çanakkale Boğazı ve Truva (Troas) yöresinden geçerek İstanbul'a varır. İstanbul'da Auldjo yöredeki tarihî anıtları ve görülecek yerleri gezer, kahvehane ve hamamlara gider ve yeniden vapura binip İzmir'i, Hios (Sakız), Tinos, Mikonos, Delos, Naksos, Paros, Antiparos, Milos, Kithira ve Zakinthos adalarını ziyaret eder. Ardından Malta'ya geçer ve nihayet 1833 yılının Eylül ayında Sicilya'ya uğradıktan sonra Kapri'ye ulaşır. Auldjo 1837 yılında görevli olarak Kanada'ya gider, bir süre Londra'da yaşar, ayrıca 1870 yılında Büyük Britanya'nın Cenevre elçiliğine atanır.
Yayınladığı seyahatnamede gezileri boyunca rastladığı çeşitli halkların günlük yaşamını son derece canlı bir şekilde dile getirir; farklı etnik grupların giyimleriyle ilgili ilginç betimlemeler içeren yapıtında yer alan az sayıdaki tablolar George Cruikshank'ın çizimlerine ve W.Gell'in çizimlerinden yapılmış iki adet ksilografiye (tahta baskı) dayanır. Eserin tümü W.Gell'e ithaf edilmiştir. Kitabın sonunda Osmanlı donanmasını oluşturan gemilerin katalogu ve Auldjo'nun İstanbul'da kaldığı süre içinde hava sıcaklığını gösteren bir çizelge yer alır.
Seyahatnameyi tamamlayan resim tablolarında günlük yaşam sahnelerinin çok canlı bir biçimde aktarılmasına karşın mekân ve yapılara ilişkin görüntülerde bir basitleştirme ve eksiklikler yada abartılar gözlemlenir.
Yazan: İoli Vingopoulou
AULDJO, John - Thrace
-
Leisure scene, probably at the Sweet Waters of Europe at Istanbul.
-
The porphyry column at the Forum of Constantine, today Cemberlitas Square, at Istanbul.
-
The Sultan and his suite on their way to the mosque on a Friday.