Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

PEYTIER, Eugène

Fransız asıllı Jean-Pierre-Eugène-Félicien Peytier (1793-1863) 1811 yılında Teknik Üniversiteye, 1813'te coğrafya mühendisleri topluluğuna kabul edilir. 1817'de üsteğmen, 1827'de ise yüzbaşı rütbesini alır. Fransa haritasının jeodezi çalışmalarında hiç ara vermeden çalıştı ve üçgenleştirilmesi ile görevlendirilmiş olduğu Pirene dağlarının birçok zirvesine ilk çıkışları gerçekleştiren öncü bir dağcı oldu.
1827 yılının Ekim ayında Paris'te bulunan İoannis Kapodistrias, Fransa hükümetinden yunan ordusunun teşkilatlanmasında danışman olarak fransız ordusundan subaylar talep eder. Fransa Harp Bakanlığının önerisi üzerine, kendisinden başka üç tane daha subayla birlikte, Peytier, genç yunanlı mühendisleri eğitmek amacıyla Yunanistan'a gelir. Yunanlı mühendisler topoğrafya çalışmalarını üstlenecek kendisi ise Korint şehrinin krokilerini ve Peloponez yarımadasının haritasını çizecekti. Böylelikle Fransız Bilim Ekibi Yunanistan'a geldiğinde (1829-1832) Peytier buna katılıp (Ocak 1829) haritanın jeodezi çalışmalarını üstlenir. Fransa'nın dış politika faaliyetleri kapsamında Yunanistan'a gönderilen Askerî Heyete önemli bir ek olan bu organize bilim adamı ekibi, Yunanistan coğrafyasının ilk kez olarak bilimsel ve düzenli bir biçimde incelenmesi ve kaydedilmesinde, aynı zamanda da topoğrafya haritalarının büyük bir kısmının çizilmesinde çalıştı. Peytier toplam beş kez yüksek ateşle hastalanır, buna rağmen görevini tamamlamak uğruna Mora'da kalmaya devam eder. 1831 yılının Nisan ayında Peloponez'in üçgenleştirilmesini tamamlamış olan Peytier Yunanistan mekânıyla ilgili sayısız veri, yaşantı ve bilgiler biriktirmiş olarak Fransa'ya döner. Fransız Savaş Arşivinde Peloponez (Mora) haritasının çiziminin tüm aşamalarının koordinasyon ve denetimini üstlenir; bu görev 1832'de tamamlanır.

Yunan hükümeti resmî olarak tüm ülke haritalarının, masraflarını karşılamak üzere, Fransız coğrafyacılar tarafından çizilme isteğini dile getirince, yüzbaşı Peytier ikinci kez Navarin'de karaya çıkıp oradan Atina'ya varır (Nisan 1833). Bunu izleyen üç yılda, kır yaşamının sert koşulları, hastalıklar, haydut belâsı, yapılacak işin dev boyutları (üçgenleştirme, topoğrafya haritası çizimi, Rumeli'nin tümünde ve Eğriboz'da nüfus sayımı) ve maaş ödemelerinde türeyen hoşnutsuzluklara rağmen, üstün bir görev duygusu ve namusla Yunan ülkesinin harita çizimi için gereken verileri derler.

1836 yılının Mart ayında Fransa'ya geri çağrılır, oradaysa biriktirdiği malzemeyi inceler ve Yunanistan'ın büyük haritasının yayını için (1852) yapılan çalışmaları denetir. Bunlara koşut olarak, çeşitli dergilerde, Mora ve Rumeli'nin jeodezi ve topoğrafya konularına ilişkin makaleler yazar. 1839'dan itibaren Fransa haritasının da oluşturulmasında çalışır; Savaş Arşivi müdürlüğüne atanır, 1852'de albay rütbesine yükselir ve 1864 yılında yetmiş yaşına varmışken ölür.

Peytier tarafından derlenmiş olan bu Albüm, kent görünümleri, anıtlar, kıyafetler, portreler sergileyen ve karakalem, sepya mürekkebi ve suluboyayla yapılmış kendi desenlerini içeriyor. Antik harabelerden çok bizans devri kiliseleri ve camilere olan ilgisi yanısıra, idealleştirmeden kaçınan ve, bilim adamı-topoğraf olarak sahip olduğu gözlem yeteneği sayesinde, gerçeğe sadık ve doğruluk dolu olan resim uslubu çağı için nadir olması açısından kayda değerdir. Eserlerin tümünde renkler üzerinde büyük bir duyarlık, bazılarında ise ayrıca hafif bir mizah anlayışı algılamaktayız. Türkiye ve Mısır konulu tablolar tamamen başka ressamların eserlerinden kopya olup albümde bulunmalarının nedeni belki Peytier'nin ileride Doğu ile ilgili bir Albüm yayınlamak amacını gütmesi olabilir. Kendisi bu arada ne Osmanlı topraklarına ne de Mısır'a seyahat etmiş değildi.

Sözkonusu yayında St. Papadopulos ve Agapi Karakaçani tarafından kaleme alınmış etraflı bir giriş yazısı ve yorumlar yer almakta. Albümün orijinali Zakinthos'lu Stefanos Valianos'a aittir.

Yazan: İoli Vingopoulou

PEYTIER, Eugène - Istanbul

PEYTIER, Eugène - Rest Images