Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

TEXIER, Charles Félix Marie

Fransız asıllı arkeolog ve mimar Charles Félix Marie Texier (1802-1871) 1823 yılında Güzel Sanatlar Fakültesine girer, çok erken bir tarihte ise (1827) Paris'te kamu inşaat işlerinde müfettişlik görevini üstlenir. Fréjus ve Ostia'da arkeolojik kazılar yapar, 1828-29 yıllarında ise Akademi tarafından arkeolojik projelerle görevlendirilir. 1833'te birkaç yıl sürmüş bir tek geziden sonra ilk kez olarak Anadolu (Küçük Asya) şehirleri ve taşrasının coğrafya, tarih ve arkeoloji açısından betimlenmesi adlı yapıtını kaleme alır. Bu eser daha önce yazılmış benzer ve oldukça basit çalışmaların üzerine adeta bir taç gibi konar.

R. Chandler (1765), W.M. Leake (19. y.y. başı) ve Texier'den sonra gezginler gitgide Anadolu'nun uçsuz bucaksız iç kısımlarına doğru girmeye başlarlar. İlk yaklaşımlarında Bithynia (Kocaeli, Adapazarı, Bolu, Bursa vs. yöreler) çevresine açılırlar. Cazibeleri romantik yürüyüşlerden çok arkeolojik eser avıyla ilintili olan daha doğudaki yöreler ise bir yandan son derece zengin Hellenistik ve Roma devri tarihleri öte yandan Mahşerin Yedi Kilisesinin buradaki görkemli konumları ile gezginleri cezbetmekteydi.

Texier 1839 yılında Ermenistan Mezopotamya ve İran'a arkeolojik bir sefere çıkar, bunun ürünüyse 1843-45 yılında yayınlanır. 1840 yılından itibaren Texier Collège de France'da arkeoloji profesörlüğü yapar, 1843'te Cezayir'in kamu yapıları müfettişliğine atanır ve 1855'te Akademi üyeliğine seçilir. Texier Bizans mimarisiyle uğraşmış ilk araştırmacılardan biridir. Sözkonusu yayın, büyük boy ve çarpıcı bir baskıda konuyla ilgili kaynaklara dayalı doğru bilgiler içeren ve zamanı için yenilikçi nitelikte bir kitaptı. Yazar bu kitap için malzemesini Anadolu, Trabzon ve Selânik'e yaptığı üç gezide toplar. Texier'nin 1854'ten 1862'ye dek üzerinde çalıştığı bu malzemeyi görmek ve hakkında tartışmak üzere Rusya, Almanya ve İngiltere'den arkeoloji uzmanları Paris'e gelir.

Kitabın başında Bizans mimarisiyle ilgili özellikle kiliseler, çevrel merkezli binalar, hatta tabyalar hakkında bir giriş yer almakta. Daha sonraki bölümlerde Büyük Konstantin'den önceki devrin mimarisi, Kapadokya'daki yapılar, kiliselerdeki dini törenler, antik tapınakların hristiyan ibadet yerlerine dönüştürülmesi ve mozaik döşemeler gibi konular işlenmekte. Ayrıca Kudüs, Bursa, Trabzon, Suriye'deki hristiyan mimarisi ve Selanik'teki hemen hemen bütün kiliseler (Ayios Yeoryios-Rotonda, Panayia Chalkeon, Aya Sofya, Ayii Apostoli, Achiropiitos, Profitis İlias kiliseleri) hakkında bilgiler ve görünümler yer almakta.

Yazan: İoli Vingopoulou

TEXIER, Charles Félix Marie - Lycia

TEXIER, Charles Félix Marie - Rest Images