Topoğrafya uzmanı, arkeoloji tutkunu ve Dilettanti grubunun bir üyesi olan Britanyalı yarbay William Martin Leake (1777-1860) Yunan dünyasının en sistematik araştırmacılarından biri sayılmaktadır. Royal Military Academy'de öğrenim gördükten sonra 4 yıl Hindistan'da yaşar, Royal Society of London, Royal Geographical Society ve Berlin Bilim Akademisi kurumlarında üye olur.

1794-1815 yılları arasında, Britanya hükümetinin gelecekteki siyasal ve askerî çıkarlarına hizmet etmek amacıyla, görevli olarak Osmanlı İmparatorluğunun Avrupa ve Asya'daki eyaletlerine gönderilir. Böylelikle 1801 yılında Mısır ve Nil nehri şelalelerinin haritasını çizer, ancak dönüşte bindiği ve Lord Elgin'in Akropolis'ten koparmış olduğu mermer yontuları taşıyan gemi batınca Leake de tüm eskiz ve haritalarını yitirir.

Daha sonra Peloponez'in stratejik profilini, yollarını ve çevreye hakim noktalarını inceler. Tepedelenli Ali Paşa maiyetinde resmî temsilci olarak Kuzey Yunanistan bölgelerinde ilk kez olarak keşif seferlerine çıkar ve, nihayet, eşsiz bir sabırla Batı Anadolu'yu adım adım yürüyüp sistemli bir biçimde coğrafya kaydını yapar.

Leake görevli olarak gittiği yerlerdeki herhangi önemli öğeleri koordineli ve ayrıntılı bir biçimde kaydedip zengin yazınsal ürünler verir. Kendi şahsına pek az odaklanmış gezi yazılarının, tarih ve politika ile ilgili anlatılarının odak noktası antik ve çağdaş Yunan evrenidir. Bunun dışında, biriktirmiş olduğu büyük sayıda arkeolojik eser British Museum ve Cambridge Üniversitesine verilmiştir.

Yazan: İoli Vingopoulou

• 

  Title page.

• 

  Essay of a map of Asia Minor, ancient and modern.

• 

  Midas monument at the village of Yazılıkaya, near Eski Sehir.

• 

  Boustrophedon inscription, recorded by William Gell, from the throne of a statue at the Sacred Way of Didyma, the road leading from the Temple of Apollo to the sea. Inscription from a helmet at Olympia, votive offering of the city of Syracuse. William Leake cites the latter inscription to show how in Doric inscripions vowel crasis is employed so that inscriptions can end in dactylic hexameter.

• 

  Plan of stadium and ancient theatre as they are found in Magnesia, Tralles, Sardes and Pergamon, indicating how in those cities the theatre is adjacent to the stadium.

• 

  The Troas from Rhoeteium and Alexandria to the summits of Mt. Ida.

• 

  Plan of the ancient theatre of Patara. Plan of the ancient theatre of Myra. Drawings by C.R. Cockerell.

• 

  An example of the plan of an ancient theatre of Europe (Greece, southern Italy). According to William Leake, the orchestra forms a semicircle parallel to the scene, in contrast to the theatres of Asia Minor, which possess a wider orchestra forming an arc of approximately 220º.

• 

  Plan of the orchestra of an ancient theatre according to Vitruvius' description.

• 

  Plan of the gymnasium and palaestra of Hierapolis, based on the drawings by Charles Robert Cockerell.

• 

  Plan and elevation of the temple of Artemis at Sardes, where there was probably a cult of Zeus, Cybele and other deities as well.

• 

  Comparison of plans of ancient temples as to their size: The temple of Artemis at Ephesus (1), the Heraion of Samos (2), the sanctuary of Apollo at Didyma (3), the temple of Artemis at Sardes (4), the temple of Artemis Leucophryene at Magnesia on the Maeander (5), the temple of Dionysus at Teos (6), the temple of Athena Polias at Priene (7), in Ionic order. The temples of Agrigento (1) and Selinunte (2) in Doric order, the temple of Olympian Zeus at Athens (Corinthian order) and the Parthenon (Doric order).