Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

PIRANESI, Giovanni Battista. La Antichità Romane opera di Giambattista Piranesi architetto veneziano divisa in quattro tomi…, III. cilt, Roma, Angelo Rotilj, MDCCLVII [=1757].

İtalyan asıllı mimar ve gravürcü Giovanni Battista Piranesi (1720-1778) Venedik yakınlarında doğar. İlk çizim derslerini çok genç yaşta alan Piranesi (okunuş: Piranezi) ünlü mimar Palladio'nun eserlerinden etkilenir. On sekiz yaşındayken Roma'yı tanımak arzusundan hareket ederek buradaki Venedik elçiliğinde çizer olarak iş bulur. Roma'da bulunduğu süre içinde, Piranesi, G. Vasi'nin yanında gravür sanatını öğrenir, ancak daha sonra Vasi ile arası açılır.

Duygularının esiri ve hırslı bir kişi olan Piranesi son derece üretken bir sanatçıydı. Yaşadığı dönemde egemen olan sanat anlayışıyla tam bir uyum içinde hareket ederek "görkemli", "çarpıcı", "dramatik" unsura karşı duyduğu hayranlığı eserlerinde yansıtır. Fransız asıllı mimar Le Roy'nın (1724-1803) sanat anlayışına benzer biçimde Piranesi için de bir eserin başlıca işlevi seyircide bıraktığı etkileyici izlenimdir; çizimin doğruluğu ise ona göre ikinci planda kalır. Piranesi neoklasik sanat akımının en dinamik temsilcileri arasındadır. Aynı zamanda romantik akımın erken dönemini de temsil eder. Romantik akımın erken dönemi, antik Yunan ve Roma kültürünün kalıntılarından esinlenen şiirsel duyarlıkla ilgilidir.

Piranesi Napoli'yi ziyaret etmiş; çizdiği birçok resmin bakır kalıbını yapmıştı. Tablolarında hayranlık ve coşkuyla Napoli yöresinin arkeolojik kalıntılarını kaydeder. 1744 yılında Venedik'e dönen Piranesi gravür sanatında yetkinleşir ve ilk önemli yapıtını yayınlar. "Carceri" ("Düşsel hapishaneler", okunuş: Karçeri) adını taşıyan eser 1750, 1761, 1780 yıllarında yayınlanır. Piranesi daha sonra yeniden Roma'da yaşayıp mimarlıktan çok gravür ve resimle uğraşıp eserler yaratır. Roma'nın arkeolojik anıtları hakkında olan eseri (1748-1774) yaşadığı devrin sanat dünyasını yoğun biçimde etkiler. Winkelmann, Ramsey, Stuart, Revett v.b. aydınların bütün dikkati Roma mimarîsinin öz kaynağı olarak klasik Yunan kültüründe odaklanırken, Piranesi, Etrüskler'in Yunanlılardan daha eski bir kültür olarak estetik yetkinliğin en yüksek mertebesine ilk ulaşanlar olduğunu savunur. Onun bu savları Avrupa yazarları arasında büyük tartışmalara yol açmış ve antik kültür mirasının incelenmesinde yeni yollar çizmişti. Piranesi'nin, yaşamı boyunca çizip yapımını tamamladığı 2.000 gravür, ölümünden sonra oğulları tarafından Paris'te görkemli bir baskı biçimiyle yayınlanır (1835-1837).

Yazan: İoli Vingopoulou

Konular (45)