İtalyan asıllı mimar ve gravürcü Giovanni Battista Piranesi (1720-1778) Venedik yakınlarında doğar. İlk çizim derslerini çok genç yaşta alan Piranesi (okunuş: Piranezi) ünlü mimar Palladio'nun eserlerinden etkilenir. On sekiz yaşındayken Roma'yı tanımak arzusundan hareket ederek buradaki Venedik elçiliğinde çizer olarak iş bulur. Roma'da bulunduğu süre içinde, Piranesi, G. Vasi'nin yanında gravür sanatını öğrenir, ancak daha sonra Vasi ile arası açılır.

Duygularının esiri ve hırslı bir kişi olan Piranesi son derece üretken bir sanatçıydı. Yaşadığı dönemde egemen olan sanat anlayışıyla tam bir uyum içinde hareket ederek "görkemli", "çarpıcı", "dramatik" unsura karşı duyduğu hayranlığı eserlerinde yansıtır. Fransız asıllı mimar Le Roy'nın (1724-1803) sanat anlayışına benzer biçimde Piranesi için de bir eserin başlıca işlevi seyircide bıraktığı etkileyici izlenimdir; çizimin doğruluğu ise ona göre ikinci planda kalır. Piranesi neoklasik sanat akımının en dinamik temsilcileri arasındadır. Aynı zamanda romantik akımın erken dönemini de temsil eder. Romantik akımın erken dönemi, antik Yunan ve Roma kültürünün kalıntılarından esinlenen şiirsel duyarlıkla ilgilidir.

Piranesi Napoli'yi ziyaret etmiş; çizdiği birçok resmin bakır kalıbını yapmıştı. Tablolarında hayranlık ve coşkuyla Napoli yöresinin arkeolojik kalıntılarını kaydeder. 1744 yılında Venedik'e dönen Piranesi gravür sanatında yetkinleşir ve ilk önemli yapıtını yayınlar. "Carceri" ("Düşsel hapishaneler", okunuş: Karçeri) adını taşıyan eser 1750, 1761, 1780 yıllarında yayınlanır. Piranesi daha sonra yeniden Roma'da yaşayıp mimarlıktan çok gravür ve resimle uğraşıp eserler yaratır. Roma'nın arkeolojik anıtları hakkında olan eseri (1748-1774) yaşadığı devrin sanat dünyasını yoğun biçimde etkiler. Winkelmann, Ramsey, Stuart, Revett v.b. aydınların bütün dikkati Roma mimarîsinin öz kaynağı olarak klasik Yunan kültüründe odaklanırken, Piranesi, Etrüskler'in Yunanlılardan daha eski bir kültür olarak estetik yetkinliğin en yüksek mertebesine ilk ulaşanlar olduğunu savunur. Onun bu savları Avrupa yazarları arasında büyük tartışmalara yol açmış ve antik kültür mirasının incelenmesinde yeni yollar çizmişti. Piranesi'nin, yaşamı boyunca çizip yapımını tamamladığı 2.000 gravür, ölümünden sonra oğulları tarafından Paris'te görkemli bir baskı biçimiyle yayınlanır (1835-1837).

Yazan: İoli Vingopoulou

• 

  Frontispiece to the fourth volume of the edition: Monumental structure on Tiber river (imaginary depiction).

• 

  The monument of Castel Sant'Angelo or Mausoleum of Hadrian, Rome.

• 

  Plan of Castel Sant'Angelo or Mausoleum of Hadrian, Rome.

• 

  View of the foundations of Castel Sant'Angelo or Mausoleum of Hadrian, Rome.

• 

  Section and architectural features of the foundations of Castel Sant'Angelo or Mausoleum of Hadrian, Rome.

• 

  Entrance to the upper level of Castel Sant'Angelo or Mausoleum of Hadrian, Rome.

• 

  Plan of the remains of the Mausoleum of Hadrian, today part of Castel Sant'Angelo, Rome.

• 

  Longitudinal section of the bridge of Sant'Angelo and the Mausoleum of Hadrian, Rome.

• 

  Section of one of the arches of Sant'Angelo bridge, Rome.

• 

  View of Sant'Angelo bridge, Rome.

• 

  Remains of Nero's bridge (Ponte Neroniano), Rome.

• 

  Plan of the bridges Fabricius and Cestius, Rome. Inscriptions in hieroglyphics and Latin.

• 

  Remains of the Roman pavement on Tiber island, where the temple of Aesculapius stood.

• 

  Remains of the bridge of Fabricius (Ponte Fabricio), Rome.

• 

  Roman inscription from Fabricius Bridge. The inscription is repeated across the arches and reads: L . FABRICIVS . C . F . CVR . VIAR | FACIVNDVM . COERAVIT | IDEMQVE | PROBAVIT

• 

  Plan and elevation of the bridge of Fabricius in Rome.

• 

  Section of the bridge of Fabricius in Rome.

• 

  Section of the bridge of Fabricius in Rome.

• 

  View of the bridge of Cestius in Rome.

• 

  Roman inscriptions and plan of part of the bridge of Cestius in Rome.

• 

  Side view and architectural features of the bridge of Cestius in Rome.

• 

  Vertical section of the arch of the bridge of Cestius in Rome.

• 

  Plan and reconstruction of the remains of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Plan of the remains of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Fragments of the marble plan of ancient Rome called Forma Urbis Romae, or Severan Marle plan, created under Septimius Severus.

• 

  Theatre of Marcellus, Rome.

• 

  Section of one of the banks at the theatre of Marcellus, Rome.

• 

  Section of one of the banks at the theatre of Marcellus, Rome.

• 

  Transverse section of one of the lower banks at the theatre of Marcellus, Rome.

• 

  View of the remains of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Plan, reconstruction and architectural features of the Doric columns at the exterior of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Reconstruction and architectural features (entablature, triglyphs and guttae) of the Doric columns at the exterior of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Reconstruction and architectural features (entablature, triglyphs and guttae) of the Doric columns at the exterior of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Reconstruction and architectural features (entablature, triglyphs and guttae) of the Ionic columns of the second level of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Reconstruction and architectural features (entablature, triglyphs and guttae) of the Ionic columns of the second level of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  Reconstruction and architectural features (entablature, triglyphs and guttae) of the Ionic columns of the second level of the theatre of Marcellus in Rome.

• 

  1. Plan of the theatre of Pompey in Rome. 2. Reconstruction of the stairway leading to the banks.

• 

  Portico of Octavia, Rome: Elevation, plan and reconstruction of the main entrance.

• 

  Portico of Octavia, Rome: Elevation, plan and architectural features of the main entrance.

• 

  Portico of Octavia, Rome: Section and architectural features of the main entrance.

• 

  Portico of Octavia, Rome: Architectural features of the main entrance.

• 

  Portico of Octavia, Rome: Architectural features of the main entrance (elevation and celing plan of anta, Ionic column).

• 

  Portico of Octavia, Rome: Architectural features of the main entrance (entablature and Ionic column).

• 

  Plan of the temple of Jupiter Stator, around which the Portico of Octavia was built.

• 

  Reconstruction of the temple of Jupiter Stator, around which the Portico of Octavia was built. Longitudinal section.

• 

  Temple of Jupiter Stator, Rome: View and celing plan of Corinthian column capital. Lower left: Part of the entablature at the corner. Upper right: Column base.

• 

  Remains of the Porticus Philippi around the temple of Hercules and the Muses, Rome.

• 

  Plan of Saepta Julia and the surrounding portico.

• 

  Plan and architectural features of the remains of the Aemilius Portico at the Roman forum of Rome.

• 

  Plan and reconstruction of the temple of Portunus, formerly called temple of Fortuna Virilis, Rome.

• 

  Lateral section and longitudinal section of the temple of Portunus, formerly called temple of Fortuna Virilis, Rome.

• 

  Drawing of helix and details of Ionic column base from the temple of Portunus, formerly called temple of Fortuna Virilis, Rome.

• 

  Reconstruction of entablature corner and details of Ionic column from the temple of Portunus, formerly called temple of Fortuna Virilis, Rome.

• 

  Elevation, reconstruction and plan of arches at the Divo Claudio temple complex, Rome.

• 

  Vertical section of arch at the Divo Claudio temple complex, Rome.

• 

  Architectural features of the portico of the Divo Claudio temple complex, Rome.

• 

  Architectural features of the portico of the Divo Claudio temple complex, Rome.

• 

  Inscriptions and remains of Roman college near Porta Maggiore, Rome.