Fransız asıllı subay, doğabilimci, coğrafyacı ve yazar Jean-Baptiste Geneviève Marcellin Bory de Saint-Vincent (1778-1846) çok genç yaşta tıp ve operatörlük öğrenimi görür (1791-93) ve 1796-98 yıllarında ilk bilimsel çalışmalarını yayınlar. 1799 yılında orduya girip güney denizlerinde, Madagaskar ve Réunion'a seyahat eder. İlk bilimsel eserlerini bu sırada yazar. Tüm dünyada doğa araştırması amaçlı seferlere katılır, ancak Napolyon'un düşüşüyle askerlik kariyeri de sona erer.

1819 yılından 1830'a dek doğa tarihi ve coğrafya ile ilgili makale, inceleme, sözlük vs. gibi en azından 30 tane bilimsel eserin yazılışında katılımı olur. 1829'dan itibaren Fransa'nın Mora ve Cezayir'e yolladığı bilimsel araştırma ekiplerine katılır. Yetenekli ve aynı zamanda hırslı, becerikli ve yorulmak bilmeyen bir kişiliğe sahip olan Bory de Saint-Vincent doğa bilimi metinlerinin basitleşmesi yolunda önemli bir rol oynar; bu konuda öğrenim görmemiş olması ve sahip olduğu bilgileri kendi tecrübelerine borçlu olması doğa bilimlerinin basitleşmesi için yaptığı çabalara etkili olur.

Doğa antropolojisi ve coğrafya ile ilgili yayınladığı eserler bu ampirik (deneyimci) doğabilimci, botanikçi, coğrafyacı ve topoğrafın Fransız bilimsel araştırma ekibinin Mora'daki Doğa Bilimleri Müdürlüğüne atanmasına yol açar (1829-30). Elli yaşlarına varmış ve doğabilimci olarak ün yapmış olan albay, zengin ilgi alanlarıyla, düzenleme yeteneği ve kendine özgü kişiliğiyle, çalışma ekibinin karşılaştığı bütün engel ve zorluklara rağmen Fransız hükümetinin kendisinden ve çalışma ekibinden beklediği malzemeyi toplayıp istenilen herşeyi sergilemekte olağanüstü bir hız ve yeterlik gösterir. Araştırmasının sonuçları birçok ciltlik ve Atlas eşliğinde bir yayında çıkar (1832-1836). Seyahatin Anlatısını (Relation) bizzat Bory de Saint-Vincent kaleme alır. Bu anıtsal eser, organize olmuş bilimsel bir ekibin Yunanistan'da ele aldığı ilk düzenli bilimsel araştırma ve kaydetme denemesi sayılmaktadır.

Bilimsel araştırma ekibinin yolculuğu Anlatıda akıcı bir uslup ve birçok ayrıntıyla sergilenir. Bory de St. Vincent, yolculuk boyunca doğa ve bitki bilimlerine dair gözlemler yapar; bilimsel yöntemlerle coğrafya ve topoğrafya kayıtları gerçekleştirir. Ayrıca çeşitli irtifa ve ısı dereceleri de kaydeder. Sade bir dille anlattığı arkeolojik gezileri aynı zamanda o çağın Yunanistan'ı hakkında ilginç bir metin niteliğini taşımaktadır.

Fransız bilimsel araştırma ekibinin Doğa Bilimleri kolunu yaklaşık olarak 20 kişi oluşturmaktadır. Bunlardan sekizi ekibin Fransız üyeleri, Bory de St. Vincent'ın uşağı, kazmacı olarak altı kişi, tercüman, ahçı, rehberler ve arabacılar ise Yunanlı'dır. Ekip 1829 yılı Mart ayından başlayarak yaklaşık olarak 6 ay boyunca ekseriyetle güney ve orta Peloponez'de kalır, Mesinia, Arkadia, Lakonia yörelerini, biraz da Argolida yöresini gezer. Kiklad (Ege) adalarından birkaçını ve Poros adasını da ziyaret ettikten sonra 1830 yılının Ocak ayında Marsilya'ya dönerler.

Anlatı 'daki antetlerin çoğunda zaman sırası yolculuğun tarih sırasına uymamaktadır. Ancak her görüntü başlık yerine ekip üyelerinin o yerde bulundukları tarihi kaydeder. Başlıklar ise sadece içindekiler sayfasında yer alır.

Kitaptaki görüntülerin konusu çoğunlukla çeşitli yerlerin jeolojik özellikleri, arkeolojik eserler, köprüler ve Bizans devrine ait şapellerdir. Antetlerin asıl amacının dekoratif olması nedeniyle değişik konular arasında simetri ve denge kurulmuş, bu nedenle de görüntüler arasında büyük benzerlikler görürüz. Ressam olarak birçoğunda Bory de St. Vincent'ın adı görülür, ondan başka Boblaye ve Baccuet adları da bu resimlerin yaratıcısı olarak bilinir. Gravürcü olarak St. Aulaire, Andrien, Lassalle ve Lemercier'nin adları geçmektedir.

Yazan: İoli Vingopoulou