Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

DİLETTANTİ CEMİYETİ. Ionian Antiquities published with Permission of the Society of Dilettanti, by R. Chandler, M.A. F.S.A. N. Revett, Architect; W. Pars, Painter, Londra, for T. Spilsbury & W. Haskell, MDCCLXIX [=1769].

Britanya aristokrasisinin birçok kulüplerinden biri olan Dilettanti (Amatörler) Cemiyeti 1734 yılında, güzel sanatlara karşı eğilimi ve sevgisi olan üyelerinin iletişimini sağlayabilmek için kurulmuştu. Özellikle İtalya'ya yapmış oldukları seyahatlerden sonra, ileride Cemiyetin üyesi olacak kişiler yayınladıkları bir kitabın giriş yazısında belirttikleri gibi "kendi memleketlerinde de bu nesnelerden bir çeşni koruyabilmek", yani antik Yunan ve Roma sanatıyla uğraşabilme olanağına sahip olmak istemişlerdi. Dilettanti Cemiyeti zamanla, Yunanistan'da 1846 yılına dek yapılmış en önemli arkeolojik çalışmaları esinlendirme, destekleme ve gerçekleştirme konumuna geçti. Aynı zamanda bu ve bunlara benzer arkeolojik seferlerin sonuçlarını tarihe kalmış son derece önemli yayınlarla kamuya duyurdu. Öte yandan 18. yüzyıl Avrupa'sında Klasisizm akımının pekişmesi ve Avrupa kamusunun özellikle antik yunan mimarisi hakkında kapsamlı bir bakış edinmesinde katkıda bulunmuştu. Arkeoloji biliminin gelişmesi için kurtarıcı nitelik taşıyan Cemiyetin bu çalışmaları ne var ki antik harabeler için her zaman ve aynı derecede kurtarıcı değildi. Zamanın modası olan antik eser aşkı ve avı adına bu arkeolojik seferlere katılanlar anıtlar için tahrip edici olan uygulamalara da geçtiler. Yayının başında yer alan Cemiyet üyeleri katalogu, Earl of Sandwich, J. Stuart, N. Revett, J.T. Wood, Earl of Carlisle v.b. tanınmış gezgin-yazar isimlerini içermekte.

1764 yılında Cemiyet Doğu'ya (Anadolu'ya) yapılacak bir arkeolojik sefer için bir para miktarı tahsis eder. Bu sefer için Marmora Oxoniensia adlı yapıtıyla tanınan Richard Chandler, daha önce Atina'da anıtların kâğıt üzerinde çizilmesinde çalışmış olan Nicholas Revett ve parlak bir gelişme vaadeden yetenekli ressam William Pars seçilirler. 1764 yılı Haziran başlarında Truva yöresinden başlayarak Anadolu'da 15 aya yakın bir süre içinde yaptıkları araştırma, anıt görüntülemesi ve gezilerden sonra Sakız adasından İzmir'e geçerler. Oradan Atina'ya gelip bir yıl süreyle, 11 Haziran 1766'ya kadar Maraton, Salamis, Eleusis ve Megara'yı gezerler.

Vapurla Troizina'ya geçip buradan Epidaurus, Argos ve Korint'e giderler. Seyahatlerine devam ederken Delfi'yi ziyaret ederler ve Patra ile Elis'e (İlida) kadar varırlar. En son olarak 31 Ağustos'ta Zante'den ayrılıp 2 Kasım 1766 tarihinde Bristol'a varırlar. Cemiyet onlara bu seferin sonuçlarının yayını için malzemelerini özellikle İyonya'da (bugünkü Ege bölgesinde) derledikleri şeyler arasından seçmeyi öğütlemişti. Zira, kitabın giriş metninde belirtildiği gibi "Doğaya ilişkin bilgiler İyonya Okulu ile başlar: Geometri, astronomi, matematik, ticaret, denizcilik... Ayrıca tarih, tıp, güzel sanatlar, şiir, mimarlık ve dekoratif sanatlar da burada doğmuş..."

Böylece, büyük boyut bir yayın olan bu kitapta bulunan desen ve görüntülemeler şair Anakreon'un doğum yeri olan Teos kentindeki Dionysos tapınağı, Priene'deki Athena tapınağı ve Didim'deki Apollo tapınağını gösterir. Her desenden önce o yerin tarihi hakkında bilgiler ve her tablo için açıklayıcı notlar yer alıyor.

Yazan: İoli Vingopoulou

Konular (37)