Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

Methoni - Pylos

Methoni

Methoni'nin en eski görüntüsü 15. yüzyıl başlarında Cr. Buondelmonti'nin elyazması ada haritaları ("isolario") arasında görülür. İnuses (Oinuses) takımadacıklarıyla yakınlığı dolaysıyla sözkonusu deniz yolu üzerinde önemli bir durak noktası oluşturur.

Methoni kalesi ve limanı ilk kez B. von Breydenbach'ın seyahatnamesinde (1502 yılı, 9. baskı) hemen hemen gerçekçi bir biçimde çizilir; ayrıca E. Reuwich'in bir gravüründe de (tahta baskı) görülür. Doğu istikametine yapılan deniz yolculuklarının önemli bir durağı olan Methoni'nin bu görüntüsü 19. yüzyıla dek üretilen bütün gravürler için model olmuştur.

Matbaadan çıkmış ilk seyahatname olan ve tahta baskı gravürlerle donatılan Br. von Breydenbach'ın eserinde (1486) Venedik'ten Filistin'deki Kutsal Topraklara kadar uzanan güzergâh üzerindeki durak-şehirlerden görüntüler yer alır. Methoni bu görüntüler arasındadır. Aynı görüntü N. Bianco (1600) ve H. Beauvau (1615) gibi gezginlerin eserlerinde 18. yüzyıl sonlarına dek birçok kez tekrarlanmıştır.

Tüm benzer eserlerde olduğu gibi Antonio Millo'nun (1582-91) haritaları da dönemin basılı kitaplarından alınmış gravürlerle tamamlanır. Yunan asıllı Antonio, çizdiği haritaların üzerinde deniz trafiğinin tehlikeli noktalarını işaretler. Yer adlarının saptanmasında dönemin liman rehberlerini (portolan) kullanır.

16. yüzyıl başlarında Osmanlı savaşlarına ilişkin bir tarih anlatısında (J.A.M. Adelphus, 1513) Methoni daha çok basmakalıp bir şekilde gösterilir. 16. yüzyıl sonlarına gelirken, G. Fr. Camocio'nun çığır açıcı "isolario"sunda, o devirde vuku bulan Hristiyan-Osmanlı çarpışmalarını gösteren tablolar arasında Methoni yöresindeki çarpışmaları gösteren tablolar da yer alır. Sözkonusu eser G. Rosaccio'nun (1598) "isolario"su gibi daha sonra yayınlanan başka eserleri de etkilemişti.

Venedik'te Argonotlar Kozmografya Akademisi'ni kuran V.M. Coronelli bastığı kitaplarda Osmanlı-Venedik savaşlarında (1684-1687) Venediklilerin zaferlerini öven yüzlerce gravür (bakır baskı) yer almaktadır. Doğal olarak bu gravürler arasında Methoni kalesini gösteren gravürler de yer alır. V.M. Coronelli'nin 1708 baskısı ve gine V.M. Coronelli 1708 yeni baskısında gördüğümüz gravürler Argonotlar Kozmografya Akademisinin daha eski yayınlarında çıkmış tablo konularını tekrarlamalarına rağmen gine de ilginç görüntülerdir. Bu tablolar Coronelli'nin yapıtlarının yeni baskılarında yada çevirilerinde ya tıpatıp kopya edilmiş yada asıllarının bir çeşitlemesi olarak sayısız kere tekrarlanmış; hatta daha sonra yayınlanmış seyahatnamelerle tarih ve coğrafya kitaplarının resimlemesinde kullanılmıştır ( Ol. Dapper, 1688). Aynı devirde J.v. Sandrart'ın kitabında (1686) yer alan gravürlerde 16. yüzyıl sonlarından beri yayınlanmış başka benzer eserlerden etkiler görürüz. J. Sandrart'ın eserindeki (1687) tablolar çoğu Venedik hakimiyeti altında bulunan kale ve çeşitli yer manzaraları göstermekte. VI. Osmanlı-Venedik savaşında (1684-1699) Venediklilerin zaferlerini kutlamak üzere daha birçok bunlara benzer eserler yayınlanmıştı.

17. yüzyıl sonlarında J. Peeters'in (1690) yayınladığı kitaplarda, Osmanlı-Venedik savaşlarında Batı hristiyan güçlerinin zaferlerinin övgüsü kurulmaktadır. Adriyatik denizinden Hindistan'a kadar çeşitli şehir, liman ve başka yer manzaraları görmekteyiz.  Gine J. Peeters'in 1686 tarihli yayınında Avusturya, güneydoğu Avrupa ve doğu Akdeniz'den şehir, liman ve başka yerler, Asya ve Suudî Arabistana'dan çeşitli manzaralar sergilenmektedir. Tamamen Argonotlar Coğrafya Akademisi yayınlarından etkilenmiş olan G. Albrizzi'nin toplu eserleri (1687) özellikle Peloponez'deki çeşitli önemli kale, liman ve şehirlerden görüntüler sunmaktadır.

Yaklaşık olarak bir asır sonra (1771) yayınlanan ve Adriyatik deniziyle İyon denizinde demirleme noktalarını gösteren bir harita kitabında (J.N. Bellin) Methoni'yi de içeren güneybatı Messinia yöresi, öteki haritalar arasında eşit önemde bir yer tutar. 19. yüzyıl başlarındaysa gine tüm bu yörenin haritasını önemli bir liman rehberinde görürüz ( J. Roux).

Ne var ki Akdeniz sahillerinin ilk ayrıntılı haritalarının yaratıcısı J. Seller'dir.  Seller'in «English Pilot...» adıyla bilinen harita kitabının ilk yayını 17. yüzyılda gerçekleşir, tekrar tekrar yeniden basılır ve 19. yüzyıla dek aralıksız kullanılır (burada görülen 1771 baskısıdır). Seller'in toplu eserleri ingilizce dilini dünya gemici haritalarında geçerli kılmış ve daha sonraki harita yayınlarını önemli ölçüde etkilemiştir. Yaptığı haritalar arasında yörenin kıyı şeritlerinin çizimleri bulunmaktadır.

O.M. von Stackelberg 19. yüzyıl başlarında (1834) Yunanistan'a yaptığı seyahatten sonra tarihî yerlerle arkeolojik anıtları o sıralarda doğmakta olan romantizm akımına göre aktarmayı başarmıştır.

Fransa devletinin Yunanistan'a gönderdiği Mora Bilimsel Araştırma Ekibinin G. A. Blouet yönetimindeki Mimarlık ve Heykeltraşlık Bölümünün incelemeyi ve araştırmayı üstlendiği tarihî anıt ve yöreler hakkında bulunduğu gözlemler sanat ve teknik bakımından üstün nitelikli çizimler eşliğindedir. Bu araştırmanın, üç görkemli cilt olarak yayınlanan (1831, 1833, 1838) sonuçları, o andan itibaren sözkonusu anıtlar hakkında güvenilir bir kaynak ve ilerideki bütün benzer çalışmalar için esaslı bir el kitabı oluşturur.

Peloponez 19. yüzyılda en çok ziyaret edilen yörelerden biri olurken Methoni aynı zamanda Yunanistan Devleti'ne giriş limanını da oluşturur (1887'de A. Schweiger Lerchenfeld, 1838-45'te J. Skene). Büyük başarı gören ve seyahatnameden çok tarih anlatısı olan Cr. Wordsworth'un eserinde de (1882, yeni baskı) başka sevilen kitaplardan kopya edilmiş yada empresyonist etkiler taşıyan yeni bir görsel uslupla aktarılmış Methoni görüntüleri buluruz.

20. yüzyılın ilk çeyreğinde yeni görüntü teknikleri (fotoğraf) eskileriyle (çizim, tahta gravür) bir arada sürer. Methoni kalesi ve ayrıntıları, ve küçük bir kayalık üzerinde yükselen tipik burcu (Burci) çeşitli tekniklerle yansıtılır (Fr.Perilla, 1929 ve R.Puaux, 1932).

 

Pilos

G. Rosaccio'nun 16. yüzyıl sonlarına doğru yayınlanan ve daha önce çıkmış benzer eserlerden etkiler taşıyan "isolario"su (1598), sergilediği tablolar arasında bu devirde vuku bulan Osmanlı-Batı Hristiyan güçleri çarpışmalarından görüntüler de içerir. Dolaysıyla bu görüntüler arasında Pilos (Pylos, Navarin) yöresinde vuku bulan muharebeler de görülebilir.

Venedik'teki Argonotlar Kozmografya Akademisi'nin, V.M. Coronelli  (1687 ve 1688) yönetimindeki atölyesinde basılan kitaplarda Osmanlı-Venedik savaşlarında (1684-1687) Venediklilerin zaferlerini gösteren yüzlerce gravür (bakır baskı) arasında doğal olarak Pilos yöresine ilişkin olarak Paleokastro(Eski hisar), Nyokastro (Yeni hisar) ve Sfaktiria adacığından birçok plan ve görüntüler gösteren gravürler yer almaktadır. V.M. Coronelli'nin 1708 baskısı ve gine V.M. Coronelli 1708 yeni baskısında gördüğümüz gravürler Argonotlar Kozmografya Akademisinin daha eski yayınlarında çıkmış tablo konularını tekrarlamalarına rağmen gine de ilginç görüntülerdir. Coronelli'nin tabloları yapıtlarının yeni baskılarında yada çevirilerinde ya tıpatıp kopya edilmiş yada asıllarının bir çeşitlemesi olarak sayısız kere tekrarlanmış; hatta daha sonra yayınlanmış seyahatnamelerle tarih ve coğrafya kitaplarının resimlemesinde kullanılmıştır (Ol. Dapper, 1688) .

J. Enderlin'in kitaplarında (1686), daha önce çıkmış ve çok rağbet gören yayınların yanısıra o sıralarda çıkmış yayınlardan da çeşitli konuları kopya eden tablolar görmekteyiz. 17. yüzyıl sonlarında J. Peeters'in kitapları (1690) Batı hristiyan güçlerinin Venedik-Osmanlı savaşlarında kazandıkları zaferleri vurgulamaktadır. Bu eserlerde Adriyatik denizinden Hindistan'a dek uzanan bir coğrafyadan çeşitli şehir, liman ve başka yer manzaraları görürüz. J. Sandrart'ın eserindeki (1687) tabloların konusu çoğunlukla Venedik hakimiyeti altında olan kaleler ve çeşitli yer manzaralarıdır. Benzer kitaplar serisinde 6. Osmanlı-Venedik savaşında (1684-1699) Venediklilerin Osmanlılarla çarpışmalarında kazandıkları zaferleri öven başka eserler de bulunmaktadır.

Yaklaşık olarak bir asır sonra yayınlanan ve Adriyatik deniziyle İyon denizinde demirleme noktalarını gösteren bir harita kitabında (J.N. Bellin, 1771)  Pilos'u da içeren güneybatı Messinia yöresi öteki haritalar arasında eşit önemde bir yer tutar. 19. yüzyıl başlarındaysa gine tüm bu yörenin haritasını önemli bir liman rehberinde görürüz ( J. Roux, 1804).

18. yüzyıl sonlarında Pilos yöresi hakkında, eşliğindeki metinle nesnellik ve duyarlık açısından eşit sayılabilecek ve gerçeğe oldukça yaklaşan ilk görüntülere rastlarız (A.L. Castellan).  Sözkonusu gravürler, Mora'da araştırmalar yapan Fransız bilimsel ekibin (1829-1838) yayınladığı bazı çizim ve mükemmel teknikle yapılmış gravürler (taş baskı) için esin kaynağı oluşturmuştu. Sözkonusu Mora ekibi, amacı Peloponez'in doğal ve arkeolojik ortamını kaydetmek ve yansıtmak olan bilimsel çalışmaları çerçevesinde, yöreyle ilgili çok önemli görsel malzeme sunar. Ekibinin Doğa Bilimleri kolunun yolculuğunu kaleme almış olan J.B. Bory de Saint Vincent'ın (1836) eseri "Anlatı"da (Relation) okunan metin çeşitli anıt, görülmeye değer manzara ve jeolojik bakımdan ilginç yerlerin görüntüsüyle dekore edilmiştir. W. Black'ın eserinde (1900) yer alan görüntüler Yunan ayaklanması döneminden elimizde bulunan az sayıda ve nadir belgeler olup Yunan tarihi için son derece önemli birer kaynak oluşturmaktadır.

Fransız ekipler, Yunanistan devleti hesabına harita çizim çalışmalarına koşut olarak, özgün bir görsel malzeme de biriktirir (J.-P.-Ε.-F. Peytier, 1829-32, 1833-35). O.M. von Stackelberg 19. yüzyıl başlarında (1834) Yunanistan'a yaptığı seyahatten sonra, tarihî alanlarla arkeolojik anıtları o sıralarda doğmakta olan romantizm akımına göre aktarmayı başarmıştır.

Başka bir yapıtıyla Yunanistan anakara kesiminin jeomorfolojisi hakkında en ayrıntılı metinlerden birinin yazarı olan F.C.H.L. Pouqueville, "Grèce" başlıklı eserinde (1835) Pilos'a ilişkin bölüm için önemli ve çok rağbet görmüş daha eski seyahatnamelerden görüntüler kullanmıştır.

Peloponez 19. yüzyılda en çok ziyaret edilen yörelerden biri olurken, Pilos da, tarihî zenginliği ve de büyüleyici manzarasıyla seyahatnamelerin görsel bölümünde öne çıkar (E. Rey / 1867, J. Skene / 1838-45, A. Schweiger Lerchenfeld / 1887). Betimlediği yer ve insanlar üzerinde keskin bakış ve gözlem yeteneğiyle göze çarpan H. Belle'in (1881) seyahatnamesi aynı nitelikleri taşıyan görsel malzemeyle tamamlanmaktadır. Chr. Wordsworth'un seyahatnameden çok tarih anlatısı olan başarılı eserinde (1882, yeni baskı) sevilen başka benzer kitaplardan kopya edilmiş yada yeni bir görsel uslupla aktarılmış Navarin (Pilos) görüntüleri yer alır. Aynı zamanda belgelere dayanan topoğrafya ölçmeleri de devam eder (Fr. Aldenhoven in 1841).

20. yüzyılın ilk çeyreğinde yeni görüntü teknikleri (fotoğraf) eskileriyle (çizim, tahta gravür, akuarel) bir arada sürer. Bu şekilde, seyahatnamelerde, ünlü Navarin deniz muharebesiyle (1827) ilgili bütün sahnelerin yanısıra Pilos'un kaleleri, çeşitli  manzaraları ve Navarin koyundaki tarihî yerler görüntülenir (Fr. Perilla / 1929, R. Puaux / 1932).

Yazan: İoli Vingopoulou