BUONDELMONTI, Cristoforo
Floransalı Cristoforo Buondelmonti (yaklaşık 1385- yaklaşık 1430), keşiş ve coğrafyacıydı. Soylu bir aileden olan Buondelmonti, Niccolò Niccoli, Guarino Veronese gibi kentinin entelektüel hümanistleri ile dosttu. 1406'da Rodos'a yerleşir. Burada 8 yıl kalır, yunanca öğrenir, İstanbul'a seyahat eder, ilerideki altı yıl içinde Ege adalarını ve Kıbrıs'ı gezer, 1415 yılında ise Ptolemaios ve Plinius'un harita ve metinlerini rehber olarak kullanarak Girit'e keşif yolculuğu yapar. İsolario denilen ve tarih ile coğrafya bilgileri içeren ada haritalarının ilk yapımcısı aşamalı olarak bu haritaları yaratmış olan Buondelmonti'dir. Onun bu öncü eseri sayesinde Yunan adalar evreni ilk kez aydınlar cemiyetine ve harita yayınları alanına girer. Bu eser daha sonra yapılmış bütün isolariolar için bir örnek oluşturmuştur.
Floransalı keşiş yaptığı gezilerden sonra 15. yüzyıl başlarında (1420) "Liber Insularum Archipelagi", yani "Adalar kitabı"nı (Yunan adaları ve sahillerdeki önemli yöreleri gösteren 79 adet harita) ve 1417'de "Descriptio insule Candie" ("Girit adasının betimlemesi") adlı kitaplarını hazırlar. Her iki kitabını antik Yunan ve Latin yazarlardan aldığı bilgiler ve sözlü tanıklıklar gibi zengin bir malzemeyle tamamlar. Bunlar dışında her iki kitapta adalarda yaşayan insan toplumlarıyla ilgili değerlendirmeler, Osmanlıların yayılması hakkında düşünceler, Yunanlıların gerilemesi hakkında yorumlar, olay ve yaşam sahneleri, ve denizcilikte çeşitli tehlike betimlemeleri yer almaktadır.
Bu meşhur eserin renkli haritalar içeren ilk elyazması biçimi yaklaşık olarak 1420'de kaleme alınıp 17. yüzyıla dek daima elyazması olarak sayısız uyarlamalara uğrar. Latince dilinde, açıklamalar ve cetveller içeren ve 1824 yılında gerçekleşen ilk basımevi baskısında ise sadece iki tane harita yer almaktadır.
Cristoforo Buondelmonti'nin toplu eseri hakkında bir inceleme 19. yüzyıl içinde Em. Legrand tarafından yayınlanır. Legrand'ın yayınladığı, yazarı anonim olarak gösterilen 16. yüzyıl elyazması, aslında "Liber Insularum Archipelagi" kitabının yunanca çevirisidir. İstanbul'da Topkapı sarayı Kütüphanesinde bulunan bu elyazmasını Legrand, Fransız arkeolog S. Reinach sayesinde ellerine ulaşan bir kopyasından okur. Legrand'ın gerçekleştirdiği bu yayında yunanca metnin fransızca çevirisi, asıl yunanca metin ve resimler yer almaktadır.
Yazan: İoli Vingopoulou
BUONDELMONTI, Cristoforo - Santorini
BUONDELMONTI, Cristoforo - Rest Images
-
Map of Mount Athos. Map of Aghios Efstratios, (Gennadius Library).
-
Map of Euboea with the coast of Attica, (Gennadius Library).
-
-
Map of Corfu, with the coast of Epirus and Albania, (Gennadius Library).
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Map of the bay of Methoni with the islands of Messenian Oinoussae, (Gennadius Library).
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Map of Cephalonia with the fortress of Agios Georgios, (Gennadius Library).