DEVAL, Chalrles
Fransız asıllı göz doktoru Charles Deval (1806-1862) Beyoğlu'nda doğdu. Babası Fransa devleti tercümanı (dragoman) Constantin Deval, annesi Elisabeth Pisani'idi. 1833 yılında Paris'te tıp doktorası alır. Tez konusu Doğu'da tifüs hastalığı idi. Deval oftalmoloji uzmanı olarak, doktor Frédéric Jules Sichel'e Avrupa'nın hemen her köşesine yaptığı yolculukta eşlik eder. Tıp konulu birçok yazı yazar (1844, 1851, 1862), daha önceyse yunan dostu bir tavırla kaleme aldığı sözkonusu seyahatnameyi 16 adet renkli gravür eşliğinde yayınlar.
Kitabın girişinde yazar şunları belirtir: «Türklerin örf ve adetleri hakkında birçok şey yazılmıştır... kendi gözlemlerimin ganimeti ise hiçbir edebi onay elde etmeyi amaçlamıyor... okura sunulan bu kitap ne görüş derinliği ne de uslup yüceliği iddia etmekte. Ne de ressamların, gerçeğin örtüsünü kaldıran şahane ve şiirsel yapıtlarına benzemekte. Burada sözkonusu Türkiye ve Mora'da yaptığım seyahatten gözlemler olup, Doğudaki halkların örf ve adetlerinden sözetmekte. Ayrıca, şu an Avrupa'daki tüm gözleri üstüne çeken sarsıcı olaylar ve kanlı çatışmayla ilgili basit bir vakayinamedir... Ancak Doğu'nun dünya sahnesinde onca önemli bir konumda olduğundan ve Yunanistan ile Türkiye'ye ilişkin herşeyin sanat ve özgürlük dostu olan herkesi yakından ilgilendirdiğinden dolayı bu çalışmam büyük bir olasılıkla okurlar tarafından ilgi ile karşılanabilir».
Kitabın ilk bölümlerinde Osmanlı başkentinde Avrupalıların yaşadığı semt, diplomatlar, ticaret ve zanaatlar, müslümanlık, sultan Mahmut ve devlet ile orduda yaptığı yapısal değişiklikler, yeniçeri katliamı gibi konular işlenmekte. İkinci kısımda yazar, İzmir, Sakız ve Kandiye'den geçerek Peloponez'e gelir; Yunan İsyanının kritik bir anında, Kavalalı İbrahim Paşa Mora'dan ayrılmadan ve savaş Navarin deniz muharebesiyle (1827) son bulmadan önce Navarin ve Methoni'de (Moton) bulunur.
Yazan: İoli Vingopoulou
DEVAL, Chalrles - Istanbul
-
Capudan Pasha, admiral of the Ottoman Navy. Officer of the Ottoman Navy.
-
Dalbendar aga, turban-bearer to the Sultan. Selikdar aga, senior cavalry officer.
-
-
Baltacı, official of the Ottoman Palace. Histar Aga, head of the black eunuchs of the Palace.
-
