Fransız asıllı fizikçi ve yargıç Balthasar de Monconys (1611-1665) (okunuş: Baltazar dö Monkoni) Lyon şehrinde doğar. Yaşadığı kentte 1618 yılında veba salgını baş gösterince, ailesi onu Salamanka şehrine bir Cizvit yatılı okuluna gönderir. Metafizik ve gizemcilik (mistisizm) için yoğun ilgi duyan Monconys, Pythagoras öğretilerini, Zerdüştlüğü, hatta Yunan ve Arap simyacıların eserlerini okur. Daha küçük yaştan beri Hindistan ve Çin'e kadar ulaşmayı düşlemesine karşın eğitimini tamamladıktan sonra Lyon'a geri döner ve nihayet 34 yaşındayken kütüphane güvenliğini ve teorik laboratuvar bilgilerini terkedip kararlı bir biçimde Avrupa ve Doğu'ya seyahat etmeye başlar.

Monconys, Luynes dükünün oğluyla birlikte Portekiz, İngiltere, Almanya, İtalya, Alçak Ülkeler (Hollanda), İstanbul ve Orta Doğu'ya seyahat eder. Daha ilk yolculuğundan (Portekiz'de) uğradığı her şehirde kısa zamanda matematikçi, rahip, cerrah, mühendis, kimyager, doktor ve prens gibi çeşit çeşit insanlarla bağ kurup laboratuvarlarını ziyaret ederek "sır ve tecrübeler" derler. Yazdığı metinde bu süreci izlemekteyiz. Portekiz'den sonra ilk kez olarak İtalya'ya gider ve nihayet çeşitli dogmaları, eski dinleri ve "gymnosophist"leri (çıplak bilgeler) incelemek üzere Doğu'ya doğru yola çıkar. 1647-48 yıllarında Mısır'da bulunmaktadır; Zerdüştçüler ve Hermes-Thot (Hermes Trismegistus) müritleriyle karşılaşmak için Sina dağına kadar ulaşır. Mısır'da 17. yüzyılın bu Batı Avrupalısı daracık sokakların oluşturduğu labirent içinde yitip, türk, kıptî, yahudî, arap, moritanyalı, maruni, ermeni, derviş gibi binbir çeşit dogma ve mezhep, milliyet ve kültürel adet keşfeder. Batıl inançlara uyar, ibranice farsça yada arapça dillerinde yazılmış şahane gökbilim kitapları keşfeder. Kutsal Yerlere hacılık ziyaretinin ardından Anadolu'yu boydan boya geçip İstanbul'a varır. Buradan İran'a gitmeyi planlar. Ancak veba salgını bir kez daha onu kaçmaya zorlar; İzmir'e geçip oradan 1649 yılında Lyon'a döner.

Monconys 1663'ten 1665'e kadar hiç ara vermeden Paris, Londra, Hollanda ve Almanya arasında mekik dokuyup prens ve filozoflarla konuşur, çeşitli kütüphane ve laboratuvarları ziyaret eder ve birçok bilim adamıyla yoğun bir mektuplaşma sürdürür. Ancak sonunda üstüste geçirdiği astım krizlerinden sonra seyahat notlarının kitap olarak basılmış halini göremeden ölür.

Sözkonusu yayın (1665-1666) Monconys'nin oğlu ve dostu Cizvit rahip J. Berchet tarafından hazırlanmıştır. Monconys'nin geniş bir ilgi alanına sahip oluşu günlüğünü tamamlayan desenlerle kanıtlanmaktadır. Derlemiş olduğu çeşitli ve zengin malzeme içinde: ilâç reçeteleri, kimyasal formüller, gizli ilimlerle ilgili malzeme, matematik bilmeceleri, cebir ve geometri problemleri, zoolojiye (hayvan bilimi) ilişkin gözlemler, mekanik uygulamalar, doğa fenomenleri betimlemeleri, kimyasal deneyler, makineler, tıp konuları, felsefe taşı, astronomi ölçümleri, büyüteçler, termometreler, su tesisatıyla ilgili cihazlar, içkiler, hidrometreler, mikroskoplar, mimarî yapılar, hijyen ve likör yapımı gibi konular var.

Kitabın üçüncü cildinde işlenen konular arasında 165 tane fizik kimya ve tıp deneyi ve sonuçları, ve Maraton muharebesi hakkında bir sone yer almaktadır. Bu içeriğin sınıflanması için kitaba beş tane ayrı çözümlemeli dizin eklenmiştir. Aynı zamanda, Monconys'nin üç ciltlik eserinden upuzun bir isimler katalogu da (250'den fazla isim) elde edilebilir. Bu isimler yazar ve düşünür, doktor, simyacı, astrolog, matematikçi, deneyci ve çeşitli uzman araştırmacılara aittir. Monconys'nin metninden ve mektuplaşmalarından, 17. yüzyıl ortalarında özellikle batı Avrupa'da, 20 yıldan fazla bir süre için, tüm bilim uzmanlarının yeniden birleştirebileceği son derece ilginç bir bilimler arası ilişki ağı ortaya çıkmaktadır.

Monconys'nin yazış uslubu tekdüze olmakla birlikte, bir laboratuvar araştırmacısının seyahat günlüğü ile gözlem defterini bir arada bulundurması açısından eşsiz bir cazibeye sahiptir. Metne eşlik eden desenler seyahat edebiyatı yayınlarında rastlanan ender türden bir malzeme oluşturmaktadır.

Yazan: İoli Vingopoulou

• 

  46. Ottoman aqueduct in Belgrade forest, Istanbul. 50, 51 and 52. Architectural features of the aqueduct. 48. Monastery on Chios island. 54. The Sultan.

• 

  Title page of the first volume of the edition.

• 

  Dedication page.

• 

  1. The mausoleum of Manuel I of Portugal at the Convent of the Order of Christ, Tomar, Portugal. 2. The sarcophagus of Manuel I of Portugal. 3. Water-douching tool used for the cleaning of cannons. 4. Banana tree.

• 

  Lighting device similar to a lantern, belonging to the Count of Alcantara in Portugal. The hydraulic mechanism of the lantern greatly impressed the author, and the Count gave it to him as a gift.

• 

  Lighting device similar to a lantern, belonging to the Count of Alcantara in Portugal. The hydraulic mechanism of the lantern greatly impressed the author, and the Count gave it to him as a gift.

• 

  9. Map of Gibraltar. 10. The constellation of Scorpio. 11. The cap worn by the Doge of Genoa. 12. Drawing of the interior stairway of the Arsenale building, Genoa. 13, 14. Author's study on the light spectre of different types of lanterns. 15,16, 17. Instrument for the distillation of mercury which the author saw in Italy. Instruments of the type were widely used in 17th century alchemist circles.

• 

  18. Map of Alexandria. 19. Turban of a mufti. 20, 21. Drawing on the movement of the planets, accompanying the author's analysis of Galilee's theory.

• 

  Device for water compression.

• 

  24. Mount Horeb. 25. Monastery near Mount Moses, Egypt, which the author calls “Monastery of the Burning Bush”. 26. View of the Sphinx at Giza necropolis, Cairo. 28. Church near Cairo. 29. The Pyramids of Giza. Graves in Ottoman cemetery of Cairo. 31. The rock of Meribah on Mount Choreb. 32. Mount Sinai with the monastery of Saint Catherine and Mount Moses.

• 

  33. View of Mount Sinai with the Monastery of Saint Catherine (in the background, on the right). In the centre, Mount Moses. In the foreground, a monastery near Mount Sinai, styled by the author “The Monastery of the Burning Bush”.

• 

  34. Fish of Egypt. 35. Orthodox priest wearing Easter vestments. 36. Decoration of the staff of an Orthodox priest. 31. The Church of the Virgin of the Apparition on Mount Horeb. 32. Water pump, part of water mill near Mount Sinai. 33 Azyme (unfermented) bread.

• 

  36. Panoramic view of Jerusalem. 37. The tombs of Josaphat, Absalon and Zechariah at Kidron Valley, Jerusalem. 38. Remains of monumental building on the Mount of Olives where, according to tradition, Jesus prayed before his arrest. View of the Tombs of the Kings outside Jerusalem. The tomb of Absalom at Kidron Valley. The castle of Yaffa.

• 

  View of the castle of Heliopolis (Baalbek) in Lebanon, with the temple of Zeus in the background. Architectural and decorative features from the temple of Zeus in Baalbek. Dervish and Muslim holy man.

• 

  51. The prince heir to the Ottoman throne. On his right, the window through which the Sultan spied on the meetings of the Divan (assembly of Ottoman officials). 52. Plan of the Tower of Leander (bottom right). Plan of mosque (bottom centre). Drawing of minaret (bottom left) and other architectural and decorative features of a mosque (top) 57. Detail from wall decoration of the imperial mosques of Istanbul. 63. Wooden floor from Ottoman house in Istanbul.

• 

  49. Ottoman kiosk on the Golden Horn. 57. View of Aetna volcano. 58 Water fountain in the open sea, a meteorological phemomenon witnessed by the author off the coast of Sicily.

• 

  Title page of the second volume of the edition.

• 

  Irrigation machine. The author was given a tour of the installations of this irrigation system during his journey to Britain.

• 

  Devices and other objects used in scientific experiments.

• 

  Wooden floor at Oxford University, which impresed the author by its style and workmanship.

• 

  Instrument with magnifying lens to aid the detailed drawing of objects.

• 

  18. Astronomical instrument. 19, 20. Condensation vessels (to turn gas into solid matter)21. Instrument for making detailed drawings, used in architecture and astronomy. 22. Drawing of coal mine, showing the ventilation system.

• 

  Instrument used in experiments on vacuum.

• 

  24. Buildings at Bruges, Belgium. 25. Plan of Bruges Town Hall. 26. View of the port of Bruges. 27. The building in which Charles V was born in Ghent, Belgium.

• 

  29. Fire-extinguishing vehicle in Antwerp, Belgium. 30. View of the Doric columns of the Antwerp City Hall. 31. Outline of the fortifications of the city walls. 32. Sarcophagus of a cardinal at Liége.

• 

  35. Linden tree outside the main entrance to the castle of the Hague. 36. The owner of the inn the author stayed at during his visit to the Hague. 37. Channel at the Rhine Delta, the Hague. 38. Plan of palace on the Rhine, at Hammerstein (today Neuwied), Germany.

• 

  40, 41. Water-powered hoist. 42. Hot bath (sauna) which the author studied in Hesse, Germany. 44. The Town Hall of Hilldesheim, Germany. 45. House in Hanover, Germany. 46. Headwear typically worn by the women of Hanover.

• 

  49-59. Test tubes. 52. View of Hohentwiel castle at Singen, Germany.

• 

  Title page of the third volume of the edition.

• 

  Tables and vials for the calculation of the relative density of liquids.

• 

  Drawings accompanying the author's exposition on the measurement of diametre and perimetre of circles and hemicycles.

• 

  Drawings accompanying the author's exposition on the measurement of diametre and perimetre of circles and hemicycles.

• 

  Drawings accompanying the author's exposition on the main theorems of Geometry.

• 

  Architectural ruler.