BAEDEKER, Karl
İlk turistik rehberler 19. yüzyılda özellikle İngiltere'de (Reichard Rehberi 1784'ten beri, Murray Rehberiyse 19. y.y. başlarında) ve Almanya'da yayınlanır. Alman kitapçı ve yazar Karl Baedeker (1801-1859) çağdaş Gezi Rehberleri'nin yaratıcısı ve yayıncısı olarak tanınır. Kendisi önceleri Britanya'da 1836 yılından 1901'e kadar yayınlanan John Murray yayınevinin gezi rehberlerini almancaya çevirmekteydi. Bu işbirliğinin sonucu olarak rehberler 1870 yılı civarında modernleşir.
O tarihe dek yolculara önerilen Rehberler resimli bir ansiklopedi gibi olup dolaysıyla küçük bir okur kitlesine hitap etmekteydi. Baedeker'in esinlendiği devrimci nitelikteki yeni "cep" biçimiyle 500 gramdan az ağırlıklı ve bir sürü parıltılı resim yerine şehirlerin haritalarını ve ziyaret edilecek noktalarını kapsayan Rehberler daha pratik ve çok satılır oldu. Baedeker Rehberleri o zamandan itibaren deri ciltli altın harfli kapaklarıyla güzel bir küçük kitap dizisi oluşturup, verdikleri pratik bilgiler dahil olmak üzere, okuru mükemmel bir biçimde bilgilendiriyordu. Demiryollarının sağladığı tüm kolaylıkları da kaydeden bu rehberler aynı zamanda birçok dile de çevrilmişti. Her ayrı Rehberin yayın hazırlığında Baedeker düzenli bir biçimde ekibini organize edip rehberlerin çoğunu bizzat kaleme alır ve her yayını tüm ayrıntılarıyla gözetirdi. Rehberler anında başarı kazanıp bugün hâlâ koleksiyoncular tarafından en çok aranan kitaplar arasındadır.
Sözkonusu Yunanistan Turistik Rehberi yayınevinin prensipleri doğrultusunda 3. almanca baskının ingilizce çevirisini içermekte. Rehber o sıralarda Atina'da Yazıt Müzesi müdürü olan Dr. Lolling tarafından kaleme alınmış, Olympia ile ilgili bölümü ise Atina'daki Alman Arkeoloji Okulunun müdürü tanınmış arkeolog Dr. Dörpfeld yazmıştı. Yunan sanatıyla ilgili giriş bölümünü profesör R. Kekulé yazar. İtalya Rehberinin yunan sanatıyla ilgili bölümünü de gine kendisi yazmıştı. İngilizce çevirisi için devrin tanınmış gezgin-yazarlarının işbirliğiyle çalışmış olduğu rehberin harita ve krokileri tamamen güncelleşmiş olarak veriliyor. Kitapta ek olarak Atina'nın nefis bir panoraması yer almakta. Bu yayının çok ilginç bir öğesi topografya tarihiyle -özellikle Atina topografyasıyla- ilgili başlıbaşına bir bölüm içermesidir. Kaynak olarak Strabon ve Pausanias'tan başlayıp geçmişin en önemli yazar ve gezginlerinin (Anconalı Ciriaco, M. Crusius, J. Giraud, A. Guillet, J.G. Transfeldt, J. Carrey, J. Spon, G, Wheler, F. Fanelli, A.L. Laborde, J. Stuart, R. Chandler, Ed. Dodwell, W. Gell, W.M. Leake, K.S. Pittakis, L. Ross, E. Beulé, Er. Curtius, Ch. Wordworth ve başkalarının) verdiği bilgilere dayanılmıştır. Rehber, Atina, Attika, Rumeli (Sterea Ellada), Tesalya, Peloponez, İyon adaları ve Egina, Siros, Mikonos, Dilos adalarının görülmeye değer noktalarında güzergâhlar, geziler ve ziyaretler önermekte.
Yazan: İoli Vingopoulou
