Tag Araştırması

Type a search term

Detaylı Tarama

STUART, James / REVETT, Nicholas

İskoçyalı bir denizcinin oğlu olan Britanyalı mimar ve ressam James Stuart (1713-1788) erken yaşta resim yapmaya başlar; daha ergenken burs kazanıp Society of Arts sanat okuluna girer ve hem serbest desen hem geometri alanında yeteneklerini geliştirir. 1741 yılında, uzun zaman düşlediği Roma seyahatini kardeşlerinin ekonomik katkısı sayesinde gerçekleştirir. Yolun büyük kısmını yayan yaparak ve geçici işlerde çalışıp para sağlayarak nihayet Roma'ya varır. Roma'da ressam Gavin Hamilton ile, mimar Matthew Brettingham ve gine mimar Nicholas Revett ile dostluk kurar.

Britanyalı mimar ve çizer Nicholas Revett (1720-1804) burada adı geçenlerle tanıştığında Roma'da Cavaliere Benefiale yanında resim öğrenimi yapmaktaydı (1742). Dört sanatçı 1748 yılının Nisan ayında yürüyerek Napoli'ye kadar olan yerleri gezerler ve bu sırada Revett ile Stuart Atina antik harabelerine ilişkin sadık bir betimleme metni yayınlama önerisi'ni yazarak bu fikri geliştirirler. Fikirleri daha sonra girişime dönüşüp Roma'da antik yunan kültürünü tutkuyla inceleyen Dilettanti grubu tarafından coşkuyla desteklenir. Hatta Dilettanti'ler Yunanistan seferinin masraflarını da karşılarlar. Stuart ve Revett Yunanistan'a 1751'in ilkbaharında gelip 2,5 yıla yakın bir süre kalırlar. Birçok sorun ve zorluk yaşadıktan sonra 1755'te İngiltere'ye dönerler. Çalışmalarını özellikle Atina ve Attika çevresinde odaklamakla birlikte Korint, Selânik ve Delfi'yi de ziyaret ederler. Revett anıtların ölçülerini almayı Stuart ise desenlerini çizmeyi üstlenmişti. Desenlerin tümü yerinde tamamlanmıştı.

İki araştırmacı kaydettikleri verilerin tamamen gerçeğe sadık olması için inceledikleri yapıların hemen hemen temellerine ulaşana dek kazı yapmışlardı. Kitabın giriş kısmında kendileri "Görünümü hoş kılacak herhangi bir öğe eklenmemiştir, insan yüzleri bile aslında olduğu gibidir" diye belirtirler.

Atina antik harabelerinin ressam ve mimar James Stuart ile Nicholas Revett tarafından yapılmış ölçme ve çizimleri adlı ilk cilt 1762'de basılır ve İngiltere okurları tarafından büyük ilgiyle karşılanıp Avrupa'daki klasik kültür edebiyatında bir kilometre taşı oluşturur. Stuart ünlü bir kişi olur, "Atinalı" sıfatıyla çağrılır ve Royal Society üyeliğine kabul edilir. Bunun tersine, Revett, bir şekilde gölgede kalıp Stuart'la işbirliğine son verir ve kendi haklarını ona satar. Stuart öncelikle mimarlıkla uğraşıp İngiltere'de klasik yunan tarzında yapılan ilk binaların mimarı olur. 1788 yılında yapıtının ikinci cildini yayına hazırlarken ansızın ölür. Revett, Dilettanti grubunun üyesi olarak arkeolojik seferlere devam eder, bunun yanısıra klasiğe çalan tarzda evler inşa eder. Revett 84 yaşındayken ölür. Dört ciltlik Atina antik harabeleri kitabının yayınını ise 1816 yılında Dilettanti Cemiyetinin öteki önde gelen üyeleri gerçekleştirir.

Bu kitaptaki desenler antik anıt ve mimari parçaların kuşbakışı görünümlerini, kesit ve ayrıntılarını gösteren 300'den fazla mükemmel bakır gravürden oluşmaktadır. Desenleri her anıtın kullanımıyla ilgili açıklamalar, arkeolojik gözlemler ve gezi izlenimleri tamamlamakta. Bu yaklaşım, eski anıtların genel ve sıkça hayal ürünü olan görüntülemelerinin yerine ayrıntılı ölçmelere öncelik vererek yeni bir çağ açmış olur.

Sözkonusu eserin birinci cildinde iki yazar hakkında bilgiler ve bu yol açıcı çalışmanın gerekçesi ile ilgili etraflı bir giriş yer almaktadır. Ciltlerin tümünde her anıt için önce ayrıntılı açıklamalar verilir, bunları eserin bulunduğu alanın panoramik görüntüsünü sergileyen bir gravür izler, gravürü ise eserin çeşitli açılardan görünümü, kesitler, kuşbakışı görünümler ve mimari parçaların ayrıntılarını gösteren desenler izlemekte. Sergilenen anıtlar şunlardır: Athena Archegetis Kapısı (Pazarkapısı), Artemis Agrotera yada Metroon en Agres tapınağı (Panaya stin Petra: Kaya Meryemanası), Andronikos Kyristos Saati (Rüzgârlar kulesi), Lysikrates Anıtı (Diogenes feneri) ve Adrianus Kütüphanesi. Son iki anıttaki kabartma yontuların gravürleri (Dionisos söylencesinden sahneler gösteren friz ve insan görünümlü rüzgârlar) Revett'in çizim ustalığının nefis örnekleridir. Ayrıntılı mimari ölçmeler ise Stuart'ın işindeki beceri ve doğruluğun kanıtıdır.

Eserin ikinci cildinde gine aynı biçimde Akropolis'teki anıtlar (Parthenon, Erechtheion, Propylaia) sergilenmektedir. Üçüncü ciltte yer alan açıklayıcı metinler, mimari planlar ve çeşitli görünümler şu anıtlarla ilgilidir: Theseion'daki Hephaistos tapınağı, Zeus Olympios tapınağı, Hadrianus su kemeri, Korint'teki Apollo tapınağı, Panathenaik stadium, Herodes Attikus Odeon'u, "Büyülenmiş kadınlar" anıtı (Las incantadas), Delos'taki antik harabeler ve Lysikrates Anıtı yakınında bulunan stoanın bir bölümü.Ayrıca giriş bölümünün sonunda yer alan Katalog son derece ilginçtir. İçindekiler: Attika'da çağdaş mahalle, köy, manastır ve çiftlik adları ve bunların antik çağdaki karşılıkları, ayrıca bunlara ilişkin gözlem, kroki ve çeşitli bilgiler; Megara yöresinin yer adları ve antik çağ karşılıklarını veren bir katalog; Skiathos adasından Euboia'ya (Eğriboz) kadar uzanan deniz yolu üzerindeki liman ve duraklar katalogu; ve son olarak Kechrees'ten (Korint) Sunion'a kadar uzanan deniz yolu üzerindeki liman, sahil ve burun adları katalogu.

Dördüncü ciltte Dalmaçya kıyılarında İstria yarımadasında bulunan Pula'daki anıtlar (tapınak, antik tiyatro), Parthenon heykelleri ve birkaç daha antik yapıt betimlenmektedir. Beşinci cilt J. Stuart ve N. Revett için onursal bir baskı olup içinde kabul görmüş beş mimar ve arkeolog-çizer tarafından çizilmiş, Agrigento, Figaleia, Korfu, Messini, Mikene, Delos kentlerinden antik anıt görüntüleri ve Epidaurus, Dodona, Sirakusa'daki antik tiyatrolar ve başka antik yapıtlar sergilenmektedir.

Yazan: İoli Vingopoulou

STUART, James / REVETT, Nicholas - Delos

STUART, James / REVETT, Nicholas - Rest Images