BEAUFORT, Francis
İrlandalı hidrografi uzmanı ve Britanya Deniz Kuvvetlerinde donanma komutanı olan Sir Francis Beaufort (1774-1857), Saint Barthelemy gecesinden sonra (23-24 Ağustos 1572) İrlanda'ya yerleşmiş bir Hugueno ailesinden gelmekteydi. Rüzgârların hızını deneysel yoldan ölçen Bofor Rüzgâr Skalasının yaratıcısı olarak ünlüdür. Henüz ergenlik yaşlarındayken denizcilik uğruna öğrenimini terketmekle birlikte, Beaufort, zamanının kabul görmüş bilimadamlarıyla temasta bulunmuş ve Royal Society ile Royal Geographical Society gibi kurumların üyesi olmuştu.
15 yaşındayken bir harita yanlışı yüzünden geçirdiği deniz kazasından sonra düzenli olarak denizcilerin eğitimi ve doğru bilgiler içeren denizcilik haritaları yapımıyla uğraşır. Deniz kuvvetlerinin üst düzeylerine yaptığı hızlı çıkış (bahriye subaylığından üsteğmenliğe, komutanlığa ve en sonunda amiral rütbesine ulaşması) denizcilik mesleğine olan eğilimini kanıtlamanın yanısıra gökbilimsel gözlemlerini, coğrafyanın enlem ve boylamlarıyla ilgili bilirkişiliğini ve kıyı şeritleri üzerine yaptığı araştırmaları da kapsar. 1811'in Temmuz ayından 1812'nin Haziran ayına kadar Beaufort güney Anadolu'nun Likya'dan (Antalya, Fethiye ve kuzey-batı yöreleri) İskenderun'a kadar uzanan kıyılarında keşif gezileri yapıp birçok antik harabenin yerini belirler ve kıyıların haritasını çizer. Çalışmaları Adana yakınlarında sandal tayfasına saldıran Osmanlılar tarafından yarıda kesilir; bu saldırı sırasında Beaufort'un kendisi de ağır yaralanır. 1817'de İngiltere'ye döner ve seyahatnamesini yayınlar. Bu yayın yüksek doğruluklu çizimler ve haritalar dışında yazıtlar ve Strabon, Livius, Herodotos, Plutarkhos ve Plinius'tan alıntılar içermektedir.
Beaufort 1829 yılında 55 yaşındayken bahriyeden emekli olur, Britanya amiralliğine hidrograf olarak atanır ve 25 yıl boyunca bu görevde kalır. Teslim aldığı önemsiz bir harita deposunu dünyanın en büyük harita araştırma enstitüsüne dönüştürerek topluma bir kültür mirası olarak bırakır. Hizmeti süresince birçok araştırmacıyı desteklemiş, ayrıca en önemli gözlemevlerinden ve en önemli keşif seferlerinden bazıları kendi denetimi altında bulunmuştu (Antartika, Güney Amerika, Avrupa, Darwin keşif seferleri, Galapagos adaları v.s.). 1848 yılında şövalye ünvanına layık görülür. Kendisinden arda kalan yazılı metinler büyük sayıda makale ve yazışmalarından ibarettir. Ayrıca üç yer, iki tane küçük ada ve bir deniz kendi adını taşımaktadır.
Yazan: İoli Vingopoulou
BEAUFORT, Francis - Kos
BEAUFORT, Francis - Rest Images
-
-
-
-
-
-
-
Stratigraphy drawing of the coast near Aphrodisias and Cape Tizan (Porto Cabalieri) in Cilicia.
-
Armenian inscription over the citadel gate of Silifke (anc. Seleucia).
-
Christian inscription from Kiz Kalesi (byz. Corycus), port of Silifke (Seleucia).
-
-
-
-
-
-
-
-
Topographic plan of the port of Bodrum (anc. Halicarnassus).
-
-
-
