THOMPSON, Charles
İngiliz asıllı tüccar Charles Thompson hakkında bildiğimiz şeyler sadece vakayınamesinden aldığımız bilgilerdir. Ancak bu vakayınamenin hayal ürünü bir anlatı olduğu ileri sürülmüştür. Gene de eser büyük başarı görmüş, yayınlandığı 1744 yılından sonra, 1752, 1754, 1767 ve 1798 yıllarında yeniden basılmıştı. Kitabın önsözünde okuduğumuza göre, Thompson, babasının ölümünden sonra büyük bir mirasa sahip olmuş ve "bir yandan bilgilerini çoğaltma arzusu öte yandan baba ölümünün kendisinde yaratmış olduğu üzüntüyü unutmak, son olarak da merağını tatmin etmek için" uzun bir yolculuğa çıkmaya karar verir, yanına ise yoldaş olarak birçok dil bilen bir arkadaşını alır.
1730 yılı Mart ayında Londra'dan yola çıkarlar, Dover'den Calais'ye (okunuş: Kale) geçtikten sonra Rouen, Paris ve Marsilya'yı ziyaret ederler. Yolun devamında Cenova, Milano, Parma, Modena, Bologna, Floransa, Piza ve Sienna'dan geçip Roma'ya varırlar. 1731'in Ekim ayında Napoli'yi ziyaret ederler, arkasından Ancona, Ravenna, Ferrara ve Padova'ya geçerler. 1732 Mayıs ayında Venedik'ten vapura binip Haziran başlarında Hanya'ya varırlar. Bir ay sonra yeniden yola çıkıp Milos adasında bir hafta kaldıktan sonra Naksos, Paros, Antiparos, Dilos, Siros, Kea, Kithnos adalarını ziyaret ederler ve nihayet Atina'ya varırlar. Atina'daki tarihi anıtları, Attika, Viotia (Boeotia), Fokida yörelerini (Eleusis, Megara, Korint, Livadia, Arahova, Delfi, Thiva sitlerini) ziyaret ederler ve 1732 Kasım ayında İstanbul'a gitmek üzere yola çıkarlar. İstanbul'da birkaç ay kalırlar. Yolculuklarının devamında 1733 Eylül ayında Çanakkale'den yola çıkıp İzmir, Hios (Sakız), Samos, Patmos, Efes, Kos (İstanköy) ve Rodos'u ziyaret ederler. 1734 Şubat ayında Kıbrıs'tan geçtikten sonra Orta Doğu'ya devam ederler ve Trablus, Baalbek, Şam (Damascus), Beyrut, Sayda (Sidon), Kudüs'ü ziyaret ederler. 1734 Mayıs ayında Mısır'a seyahat edip Kahire, İskenderiye ve Sina'yı ziyaret ederler. 1735 Nisan ayında ise İngiltere'ye dönerler.
Thompson vakayınamesinde yolculuğun koşulları ve ziyaret ettikleri her yerin tarihi ve anıtları hakkında ayrıntılı bilgiler vermektedir. İlgisinin odaklandığı noktalar doğal mekân, çağdaş yaşam, insan unsuru, toplumsal yaşam, ekonomi, üretim, ticaret gibi konulardır. Thompson bu eseriyle 18. yüzyılın ilk yarısında sözkonusu yerlerle ilgili çok yönlü ve nesnel bir bakış aktarmaktadır.
Yazan: İoli Vingopoulou
